Projekt: Zrównoważona produkcja materiałów na bazie celulozy i dodatków do użytku w małych i średnich przedsiębiorstwach oraz na obszarach wiejskich (akronim: CELISE) realizowany w ramach międzynarodowego programu HORYZONT 2020 na podstawie umowy nr 101007733 – CELISE oraz AMD-101007733-11. 

  
Został współfinansowany z budżetu państwa, ze środków polskiego Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach programu pn. Projekty Międzynarodowe Współfinansowane ustanowionego przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego komunikatem z dnia 28 czerwca 2019 r.,  

  
DOFINANSOWANIE Z BUDŻETU PAŃSTWA 
154 823,00 zł 

CAŁKOWITA WARTOŚĆ PROJEKTU 
330 424,00 zł 

DATA PODPISANIA UMOWY NR 6134/H2020/2024/2025/2 O WYKONANIE PROJEKTU MIĘDZYNARODOWEGO WSPÓŁFINANSOWANEGO nr W134/H2020/2024 
09.09.2025 r. 

   
OPIS PROJEKTU

Celem projektu CELISE jest aktywizacja i konsolidacja współpracy naukowo-badawczej między środowiskami naukowymi i otoczeniem społeczno-gospodarczym w zakresie prowadzenia badań, wymiany wiedzy i doświadczeń związanych z przetwarzaniem biomasy lignocelulozowej, ze szczególnym uwzględnieniem terenów wiejskich oraz małych i średnich przedsiębiorstw w Europie i Ameryce Łacińskiej.

  
Projekt koncentruje się na opracowaniu i wdrożeniu innowacyjnych, zrównoważonych technologii przetwarzania surowców opartych na celulozie, wspierając rozwój lokalnych społeczności oraz transfer zaawansowanych rozwiązań technologicznych. Badania obejmują wykorzystanie systemów informacji przestrzennej (GIS) do monitorowania zasobów biomasy oraz wdrażanie nowatorskich metod obróbki lignocelulozy, mających na celu uzyskanie masy celulozowej i włókien, jak również odzysk energii z pozostałych frakcji, takich jak lignina czy hemiceluloza. W toku realizacji projektu biomasa poddawana jest wieloaspektowej charakteryzacji pod kątem ustandaryzowanego opisu parametrów surowca przewidzianego do wykorzystania go w nowoprojektowanych procesach hydrolizy, produkcji biowęgla, włókien węglowych i energii, z uwzględnieniem uwarunkowań środowiskowych, społecznych i ekonomicznych. 

W obszarze środowiskowym działania obejmują wykorzystanie pozostałości biomasy i naturalnych dodatków do produkcji materiałów geopolimerowych i kompozytów, a także ograniczenie stosowania reagentów chemicznych w produkcji bioenergii. Aspekt społeczny skupia się na obszarach wiejskich i wrażliwych, z naciskiem na opracowanie mobilnych urządzeń oraz programów edukacyjnych, zaś komponent ekonomiczny uwzględnia zastosowanie wypracowanych rozwiązań w budownictwie, ochronie zdrowia, gospodarce rzemieślniczej i inżynierii lądowej, wraz z narzędziami matematycznymi do optymalizacji modeli biznesowych.

  
Efektem projektu są zarówno rezultaty naukowe, jak i wdrożeniowe. W zakresie naukowym opracowywane są zintegrowane metody charakteryzacji biomasy lignocelulozowej, obejmujące analizę pozostałości i dodatków, z wykorzystaniem nowoczesnych metod fizykochemicznych, takich jak HPLC czy FTIR. Powstają również rekomendacje dotyczące obróbki wstępnej, w tym hydrotermalnej, wraz z oceną jej wpływu na jakość i efektywność uzyskiwanych produktów. Szczególny nacisk położony jest na opracowanie procesów bezodpadowych i mechanizmów sekwestracji węgla, pozwalających na redukcję śladu węglowego poprzez zastosowanie materiałów włóknistych i nano- lub mikrocząsteczek celulozowych w produktach końcowych. W ten sposób CELISE bezpośrednio wspiera realizację założeń Europejskiego Zielonego Ładu, w tym polityk dotyczących zrównoważonego przemysłu i ograniczania zanieczyszczeń, m.in. przez zastępowanie tworzyw sztucznych biodegradowalnymi opakowaniami celulozowymi i ograniczanie wpływu materiałów budowlanych na środowisko. 

  
Znaczącą rolę w realizacji projektu odgrywają młodzi naukowcy, którzy stanowią niemal połowę uczestników mobilności badawczej. Ich udział w pracach badawczo-rozwojowych, zarówno w instytucjach macierzystych, jak i u międzynarodowych partnerów, przyczynia się do rozwoju potencjału naukowego, innowacyjności oraz zdobywania doświadczenia w projektach interdyscyplinarnych o globalnym zasięgu.

W ramach upowszechniania rezultatów projektu zaplanowano także szereg webinariów, których celem jest transfer wiedzy do międzynarodowej społeczności akademickiej i przemysłowej. Powstają także ekspertyzy techniczne dotyczące obróbki biomasy i projektowania reaktorów chemicznych, jak również narzędzia do matematycznego modelowania wpływu procesów technologicznych na efektywność energetyczną. Projekt przewiduje analizę potrzeb energetycznych obszarów wiejskich oraz ocenę możliwości ich zaspokojenia przy użyciu lokalnie dostępnej biomasy. Integralną częścią działań edukacyjnych jest wdrażanie innowacyjnych narzędzi dydaktycznych, takich jak technologia „digital twin”, w procesie kształcenia studentów i młodzieży w zakresie przetwarzania biomasy.  

Realizacja projektu CELISE umożliwia uczestnikom zdobycie kompetencji w zakresie prowadzenia międzynarodowych badań naukowych i aplikowania o fundusze europejskie w ramach programów finansowanych przez Komisję Europejską. Rezultaty projektu obejmują także publikacje naukowe w trybie Open Access w renomowanych czasopismach oraz przygotowanie zgłoszeń patentowych, co dodatkowo podkreśla naukowy i wdrożeniowy potencjał wypracowanych rozwiązań.